Οι fake δημοσιογράφοι των “Ellinika Hoaxes”
Μείζον ζήτημα προκύπτει για τους διαχειριστές και συντάκτες της ιστοσελίδας ellinikahoaxes.gr, σχετικά με υποβολή από μέρους τους ψευδών στοιχείων προς δημοσιογραφικές ενώσεις και άλλες αρχές, με πιθανό σκοπό την παραπλάνησή τους για τη μη τήρηση των νόμιμων προϋποθέσεων, όπως αποκαλύπτει το zougla.gr.
Το ζήτημα αφορά στη δηλωθείσα επισήμως δημοσιογραφική τους ιδιότητα και τη συμμετοχή τους σε… δημοσιογραφικές ενώσεις.
Σύμφωνα με επίσημα έγγραφα που έχει στην κατοχή του το zougla.gr, δύο στελέχη της ιστοσελίδας, ο ένας διαχειριστής, είναι μέλη δημοσιογραφικής ένωσης (αποκτώντας έτσι και τη «δημοσιογραφική» ιδιότητα), παρότι δεν πληρούν μια σειρά σοβαρών προϋποθέσεων για αυτό, με αποτέλεσμα να εγείρονται σημαντικά ερωτήματα και υποψίες για υποβολή ψευδών δηλώσεων και βεβαιώσεων με σκοπό την παραπλάνηση των αρμοδίων!
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Ο Αθανάσιος Σιτίστας, που δηλώνεται ως διαχειριστής της ιστοσελίδας, είναι εν ενεργεία στρατιωτικός, και συγκεκριμένα επισμηνίας. Ο Ανδρόνικος Κουτρουμπέλης δηλώνει web developer.
Οι δυο τους ισχυρίζονται ότι τυγχάνουν δημοσιογράφοι, μέλη της «Ένωσης Δημοσιογράφων Περιοδικού και Ηλεκτρονικού Τύπου Μακεδονίας-Θράκης», ενώ μάλιστα παρουσιάζουν βεβαιώσεις της συγκεκριμένης Ένωσης, δηλαδή ότι αμφότεροι είναι τακτικά μέλη της: ο Αθανάσιος Σιτίστας από 1/1/2017 και ο Ανδρόνικος Κουτρουμπέλης από 01/01/2018.
Πρώτη εύλογη απορία, για ποιον λόγο, αφού και οι δύο είναι και δηλώνουν κάτοικοι Αττικής, εγγράφηκαν στη δημοσιογραφική ένωση της Βόρειας Ελλάδας.
Το σοβαρό όμως δεν είναι αυτό.
Στις προϋποθέσεις εγγραφής των τακτικών μελών της συγκεκριμένης Ένωσης Δημοσιογράφων διαβάζουμε:
Κεφάλαιο Β, άρθρο 5, παρ. 3: Τακτικά μέλη εγγράφονται οι δημοσιογράφοι οι οποίοι έχουν κύριο επάγγελμα τη συγκέντρωση, τη διαμόρφωση και τη μορφοποίηση της ύλης που δημοσιεύεται.
Επίσης, για να εγγραφεί κάποιος τακτικός μέλος, σύμφωνα με το άρθρο 6, θα πρέπει να έχει αφενός προϋπηρεσία τριών ετών και να αμείβεται κατά τον χρόνο που υποβάλλεται η αίτησή του για εγγραφή με αμοιβές που να ανταποκρίνονται τουλάχιστον στα κατώτερα όρια που ορίζουν οι Νόμοι και οι Συλλογικές Συμβάσεις του κλάδου. Μάλιστα, για να γίνει δεκτός κάποιος στην Ένωση, θα πρέπει να υποβάλει γραπτώς τις παραπάνω βεβαιώσεις.
Εν τούτοις, οι υπεύθυνοι της ιστοσελίδας δηλώνουν ότι κατά την περίοδο 2013-2018 δεν έλαβαν χρηματοδότηση και δεν παρείχαν οποιαδήποτε αμοιβή στους συνεργάτες τους!
Επίσης, λογικά, για να γίνει η εγγραφή τους, υποβλήθηκε και υπεύθυνη δήλωση της εργοδοσίας τους για τη συγκεκριμένη αμοιβή. Τι συνέβη εδώ; Προφανώς υπέβαλε ψευδή δήλωση η Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία Κέντρο Καταπολέμησης της Παραπληροφόρησης (διαχειρίζεται τα ellinikahoaxes), που εκπροσωπεί ο ιδρυτής-διαχειριστής της Θεόδωρος Δανιηλίδης (κατά δήλωσή του, πρώην ναρκαλιευτής του Ελληνικού Στρατού)!
Σημειώνεται πάντως ότι, κατά δήλωσή τους, το 2019 έλαβαν 11.000 ευρώ από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το -πολύ μεγάλο ποσό- των 302.400 ευρώ από το Facebook, λόγω της συνεργασίας της ιστοσελίδας με το κοινωνικό δίκτυο.
Βεβαίως, όπως ισχύει σε όλες τις δημοσιογραφικές ενώσεις, «οποιοδήποτε μέλος αναλάβει τακτική έμμισθη υπηρεσία στο Δημόσιο ή σε Οργανισμό Τοπικής Αυτοδιοίκησης ή σε Δημόσια Επιχείρηση Κοινής Ωφέλειας (κ.λπ.) διαγράφεται από την Ένωση».
Εδώ μιλάμε για περίπτωση κατά την οποία ΕΓΓΡΑΦΗΚΕ στην Ένωση εν ενεργεία στρατιωτικός ως Επισμηνίας του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας!
Όπως προκύπτει, λοιπόν, ο Αθανάσιος Σιτίστας, όταν εγγράφηκε στην Ένωση το 2017, δεν είχε κύριο επάγγελμα τη δημοσιογραφία, δεν είχε προϋπηρεσία 3 ετών και βεβαίως δεν αμειβόταν καθόλου, κατά δήλωσή του.
Προφανώς η πρώτη υποψία που έρχεται στο μυαλό είναι ότι το εν λόγω στέλεχος της ιστοσελίδας ellinikahoaxes εξαπάτησε -και εξακολουθεί να εξαπατά- την Ένωση με ψευδείς βεβαιώσεις του ίδιου και της εταιρείας που διαχειρίζεται την ιστοσελίδα! Αυτό ή… μάλλον δεν ίσχυσε για τον ίδιο το καταστατικό της Ένωσης!
Με αυτόν τον τρόπο, λοιπόν, ο κύριος Σιτίστας απέκτησε και την ιδιότητα του δημοσιογράφου, ικανού να κρίνει και να… λογοκρίνει, μεταξύ άλλων, και τη δουλειά των «συναδέλφων» του, και μάλιστα με την επίσημη πιστοποίηση -που, όπως μαθαίνουμε, συνοδεύεται και από αδρά αμοιβή- από τον διαδικτυακό κολοσσό, το Facebook…
Το ίδιο ισχύει και για τον Ανδρόνικο Κουτρουμπέλη, ο οποίος άρχισε να αρθρογραφεί στην ιστοσελίδα από τον Δεκέμβριο του 2017, κατά δήλωσή του, έγινε μέλος στην Ένωση μόλις έναν μήνα αργότερα (1/1/2018), χωρίς φυσικά την απαιτούμενη προϋπηρεσία και χωρίς φυσικά να λαμβάνει την ανάλογη κατώτατη αμοιβή που προβλέπεται από το καταστατικό της Ένωσης.
Το zougla.gr υπέβαλε ερώτημα προς την Ένωση Δημοσιογράφων Περιοδικού και Ηλεκτρονικού Τύπου Μακεδονίας-Θράκης σχετικά με τα παραπάνω γεγονότα και έλαβε την εξής απάντηση:
«Αξιότιμοι κύριοι
το θέμα που έχει προκύψει λόγω της σοβαρότητας του θέματος θα εξεταστεί
από το διοικητικό συμβούλιο.
(έχουμε γνώση ότι υπάρχει δικαστική διαμάχη)Με τιμή
Παπαδόπουλος Θεοφάνης
πρόεδρος»
Δύο στα δύο, λοιπόν, στην… επιτυχή εξαπάτηση της Ένωσης Δημοσιογράφων Περιοδικού και Ηλεκτρονικού Τύπου Μακεδονίας-Θράκης, τουλάχιστον όπως προκύπτει από τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το zougla.gr και τις υπεύθυνες δηλώσεις των ίδιων των… «δημοσιογράφων».
Από τους ανθρώπους, θυμίζουμε, που αποτελούν τον «τροχονόμο» της εγκυρότητας της διαδικτυακής δημοσιογραφίας και που υποτίθεται ότι οφείλουν να υπηρετούν το καθήκον της Αλήθειας…
Αντιδράσεις κατά της… αντιδεοντολογικής στάσης του αρχισυντάκτη των Ellinikon Hoaxes
Όσον αφορά, δε, στην αξιοπιστία αλλά και στη βασική αρχή της δημοσιογραφίας που θα έπρεπε, όπως υποθέτει ο κάθε καλόπιστος, να τηρεί μια ιστοσελίδα επιφορτισμένη μάλιστα από το Facebook να ελέγχει την «αλήθεια» και την «αντικειμενικότητα», χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα ενός πρώην επιστημονικού συνεργάτη της ιστοσελίδας, ο οποίος αποχώρησε δηλώνοντας δημόσια ότι ο αρχισυντάκτης της ιστοσελίδας (και ίσως ο μόνος δημοσιογράφος που απασχολείται σε αυτή), Δημήτρης Αλικάκος, τηρεί ακραία μεροληπτική στάση υπέρ ενός κόμματος.
Συγκεκριμένα, στις 20 Ιουλίου 2019, με μια ανάρτηση-καταγγελία αποχώρησε από τα ellinika hoaxes ο συγγραφέας και μεταφραστής Νίκος Σαραντάκος, οποίος ήταν επιστημονικός σύμβουλος της σελίδας. Ο Νίκος Σαραντάκος καταγγέλλει τον αρχισυντάκτη Δημήτρη Αλικάκο για αντιδεοντολογική συμπεριφορά.
Σε ανάρτησή του στο λογαριασμό του στο Facebook ο κ. Σαραντάκος εξηγεί τους λόγους που ζήτησε να αφαιρεθεί το όνομά του από την κατηγορία των επιστημονικών συμβούλων και υπογραμμίζει ότι: «Πιστεύω ότι οι έντονα κομματικές θέσεις του κ. Αλικάκου τον καθιστούν εντελώς ακατάλληλο για το λειτούργημα που θέλει να αναλάβει και θα φροντίσω, με τις μικρές μου δυνάμεις, να σταματήσει αυτή η αντιδεοντολογική κατάσταση».
Ο κ. Σαραντάκος αναφέρεται σε αναρτήσεις του Δημήτρη Αλικάκου, σύμφωνα με τις οποίες χαρακτηρίζει «λύτρωση» την αλλαγή κυβέρνησης ή την άλλη όπου μιλάει για επίπεδο «σουρωμένου κομπλεξικού κομματόσκυλου» για βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ.
Όπως επισημαίνει ο Νίκος Σαραντάκος, ο καθένας έχει το δικαίωμα να έχει πολιτικές απόψεις, όμως: «κάποιος που είναι αρχισυντάκτης σε οργανισμό πιστοποίησης της ακρίβειας των ειδήσεων πρέπει, κατά την ταπεινή μου γνώμη, να απέχει από τον σχολιασμό της τρέχουσας πολιτικής ή σε κάθε περίπτωση να μην εκδηλώνεται με τόση ένταση».
Ο Δημήτρης Αλικάκος απάντησε, μεταξύ άλλων, σχετικά:
Η επιστολή του κ. Σαραντάκου ήταν βαθύτατα προσβλητική, τόσο προς εμένα, όσο και προς την ομάδα των ΕΗ. Και εξηγούμαι:
Όταν ζητήσαμε τη συνεργασία του κ. Σαραντάκου, δεν ρωτήσαμε τις πολιτικές του απόψεις. Τα ΕΗ δεν ασχολούνται με τις προσωπικές πολιτικές πεποιθήσεις των συντελεστών ή συνεργατών τους και αυτός ακριβώς είναι ο λόγος που προτείναμε και σε εκείνον να συνεργάζεται μαζί μας παραβλέποντας τα όσα ιδιαιτέρως αιχμηρά έχει κατά καιρούς γράψει εναντίον κομμάτων και πολιτικών προσώπων, ακόμα και κατά της ευρωπαϊκής ένωσης, η οποία είναι ο εργοδότης του. Μάλιστα δεν μας ενόχλησε ούτε όταν αναφερόμενος στον Στάλιν έγραψε: “κάθε τίμιος άνθρωπος αισθάνεται τον πειρασμό να συμπεράνει πως δεν θα ήταν και τόσο κακός ο σύντροφος με το μουστάκι”».
Τα ΕΗ ζητούν, τόσο από τους ερευνητές όσο και από τους εξωτερικούς συνεργάτες, μόνο την επιστημονική γνώση τους στον τομέα που υπηρετούν. Γνώση που μπορούν να τεκμηριώσουν με τρόπο απόλυτο και σαφή.
Το επιχείρημα «μα εγώ είμαι συνεργάτης κι εσύ αρχισυντάκτης» είναι επίσης προσβλητικό καθώς εκ των προτέρων θεωρεί τον άμεσο συνεργάτη ανίκανο να κάνει Fact-checking. Mα αν είναι ανίκανος, πώς τα έχει καταφέρει τόσα χρόνια;
Στη δημοσιογραφία, ένα από τα πρώτα πράγματα που μαθαίνει κανείς είναι η διαφορά των λέξεων άποψη και γεγονός (είδηση).
Άποψη είναι πιστεύεις ό,τι θέλεις για την πολιτική διαδρομή του Πολάκη και να την εκφράζεις ελεύθερα, και γεγονός (έλεγχος γεγονότων επί του προκειμένου) είναι να αποκαλύπτεις τα fake news και την παραπληροφόρηση με θύμα τον ίδιο. Και το έκανα.
Άποψη είναι να πιστεύεις ό,τι θέλεις για τον Τσίπρα, αλλά να έχεις καταρρίψει μια ντουζίνα fake news για τον ίδιο.
Δεν διεκδικούμε το αλάθητο σε κρίσεις και απόψεις που έχουμε εκφράσει κατά καιρούς στους προσωπικούς μας ψηφιακούς χώρους. Όμως στα ΕΗ δεν κρινόμαστε γι’ αυτές, αλλά για την αξιοπιστία στον έλεγχο των γεγονότων. Και μάλιστα κρινόμαστε από τους καθ’ ύλην ειδικούς και αρμόδιους (βλ. IFCN, οι οποίοι και μας πιστοποίησαν).
Αισθάνομαι περήφανος, τόσο εγώ όσο και οι συνεργάτες μου, για το γεγονός ότι δεν έχουμε δεχθεί την παραμικρή παρατήρηση, τόσο από το FB όσο και από το IFCN, για το παραγόμενο έργο στα ΕΗ.
Αυτό είναι για μας το ζητούμενο και το πρωταρχικό.
Η απαίτηση του οποιοδήποτε να μην εκφράζουμε τις απόψεις μας ελεύθερα αντίκειται σε κάθε έννοια ελευθερίας του λόγου και ελεύθερης διακίνησης των ιδεών.
Κατά συνέπεια, η απαίτηση του κ. Σαραντάκου προς τα ΕΗ «Αν αποδοκιμάσετε τον Αλικάκο και βγάλετε ανακοίνωση συγγνώμης, μετά θα κάνω ό,τι νομίζω πως πρέπει» κρίνεται ως απαράδεκτη. Αναγκαία η απομάκρυνσή του, με απόφαση του ιδρυτή των ΕΗ και δική μου, ήταν μονόδρομος. Του την ανακοίνωσα γραπτώς ο ίδιος.
Του εύχομαι για άλλη μια φορά καλή συνέχεια και υγεία!
